آشنایی با جوش شیرین و خواص آن

جوش شیرین فواید و مضرات

بعضی از ترکیبات، خواص و کاربردهای شگفت انگیزی دارند که اگر از آن‌ها مطلع باشیم می‌توانیم با صرف هزینه‌ی کمتر، بسیاری از مشکلات کوچک را حل کنیم. جوش شیرین یکی از همین ترکیبات بسیار مفید و کاربردی است‌. بی‌کربنات سدیم NaHCo3، نمک تک سدیمی اسید کربنیک است. این ترکیب، در بین عموم مردم به جوش شیرین معروف است و معمولا در ترکیب خمیر نان برای متخلخل کردن نان و پف کردن خمیر نان استفاده می‌شود. معمولا به صورت پودر سفید یا به صورت کریستالی یافت می‌شود. در این مقاله به بررسی ۲۲ کاربرد شگفت انگیز جوش شیرین می‌پردازیم.

درمان سوزش سر دل

سوزش سر دل که به آن رفلاکس اسید معده هم می‌گویند، یک احساس سوزش دردناک و آزاردهنده است که در قسمت فوقانی معده رخ می‌دهد و می‌تواند تا گلو گسترش پیدا کند. معمولا علت سوزش سر دل، بازگشت محتویات معده به داخل مری است. بعضی از دلایل سوزش سر معده عبارتند از: پرخوری، استرس و خوردن غذاهای چرب یا تند. جوش شیرین از طریق خنثی کردن اسید معده، به بهبود سوزش سر دل کمک می‌کند. اگر به سوزش سر دل مبتلا هستید، یک قاشق چای‌خوری از این ترکیب مفید را در یک لیوان آب یخ حل کنید و آن را آرام آرام بنوشید. البته این روش درمانی با برخی عوارض همراه است؛ از جمله

• این ترکیب سدیم خیلی زیادی دارد‌.
• استفاده‌ طولانی مدت از این ترکیب منجر به بالاتر رفتن اسیدیته‌ی خون از سطح نرمال و مشکلات قلبی می‌شود.
• در اینکه همه‌ی افراد مبتلا به سوزش سر دل اسید معده‌ی بالایی دارند، مناقشاتی وجود دارد

شوینده‌ دهان

وجود شوینده‌ دهان برای بهداشت دهان و دندان ضروری است. شوینده‌ دهان به گوشه‌های دهان و شکاف‌های میان دندان‌ها، لثه و زبان (که ممکن است هنگام مسواک زدن تمیز نشوند) نفوذ و آن‌ها را تمیز می‌کند. بسیاری از افراد از جوش شیرین به عنوان جایگزینی برای شوینده‌ دهان استفاده می‌کنند. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که این ترکیب خواص ضدباکتری و ضدمیکروبی دارد و می‌تواند به خوشبو شدن دهان کمک کند. نصف قاشق چای‌خوری از آن را به نصف لیوان آب گرم اضافه کنید و حدود ۳۰ تا ۴۵ ثانیه در دهان‌تان بچرخانید؛ سپس آن را از دهان خارج کنید.

آفت دهان

آفت دهان یک زخم کوچک و دردناک است که می‌تواند داخل دهان شکل بگیرد. برخلاف تبخال، آفت روی لب شکل نمی‌گیرد و مسری نیست. اگرچه به مدارک بیشتری نیاز است، اما بعضی تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از جوش شیرین به عنوان شوینده‌ی دهان، برای تسکین درد ناشی از آفت دهان عالی است. برای تسکین آفت دهان، همان دستوری که قبل‌تر ذکر کردیم را انجام دهید. دهان‌تان را روزی یک بار با آن محلول بشویید تا آفت دهان‌تان بهبود یابد‌.

سفید شدن دندان‌ها

جوش شیرین یک ماده‌ معروف برای سفید کردن دندان‌ها است. بسیاری از افراد به این نتیجه رسیده‌اند که خمیر دندان‌های حاوی این ترکیب در سفید کردن دندان‌ها موثرتر از خمیردندان‌های فاقد آن هستند. علت این موضوع احتمالا این است که این ترکیب دارای خواص تهاجمی خفیف است و پیوند بین مولکول‌هایی که به دندان چسبیده‌اند را می‌شکند. جوش شیرین همچنین خواص ضدباکتری و ضدمیکروبی دارد، که می‌تواند به از بین بردن باکتری‌های مضر کمک کند.

دئودرانت (ضد عرق)

شاید تعجب برانگیز باشد، اما عرق انسان‌ها بو ندارد. عرق تنها زمانی بو می‌گیرد که توسط باکتری‌های موجود در زیر بغل تجزیه شود‌. این باکتری‌ها عرق شما را تبدیل به مواد زائد اسیدی می‌کنند، که همین مسئله باعث می‌شود عرق بو بگیرد.

جوش شیرین بوی عرق را از طریق کمتر اسیدی کردن بوهای نامطبوع، از بین می‌برد‌. به این منظور، کمی از این ترکیب را زیر بغل‌تان بمالید.

بهبود عملکرد ورزشی

جوش شیرین که به عنوان سدیم بی‌کربنات هم شناخته می‌شود، یک مکمل معروف در میان ورزشکاران است‌. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که جوش شیرین می‌تواند به شما کمک کند برای مدت زمان بیشتر، علمکرد بهتری داشته باشید‌؛ به‌ویژه هنگام انجام ورزش‌های هوازی یا تمرینات با شدت بالا‌. هنگام انجام ورزش‌های با شدت بالا، سلول‌های عضلات شما شروع به تولید اسید لاکتیک می‌کنند، که این مسئله علت احساس سوزش بدن هنگام ورزش کردن است. اسید لاکتیک همچنین می‌تواند با کاهش PH داخل سلول‌ها، سبب خسته شدن عضلات شود‌. جوش شیرین PH زیادی دارد و خستگی را به تعویق میندازد‌ و به شما اجازه می‌دهد برای مدت زمان طولانی‌تر، عمکلرد ورزشی بهتری داشته باشید‌. یک مطالعه نشان داد که افرادی که جوش شیرین مصرف می‌کردند، به طور میانگین ۴.۵ دقیقه بیشتر از سایر افراد ورزش می‌کردند. مطالعه‌ی دیگر به افراد توصیه می‌کند که یک تا دو ساعت قبل از ورزش، ۳۰۰ میلی‌گرم از این ترکیب را در یک لیتر آب مخلوط کنند و بنوشند. یک مطالعه هم ادعا می‌کند که مصرف جوش شیرین سه ساعت قبل از ورزش، منجر به کمتر شدن ناراحتی معده و روده ‌می‌شود.

تسکین خارش پوست و آفتاب‌سوختگی

معمولا استفاده از جوش شیرین برای تسکین خارش پوست توصیه می‌شود. قرار گرفتن در آب وان حمام که حاوی مقداری جوش شیرین است، یک روش درمانی رایج برای تسکین خارش ناشی از نیش حشرات و زنبور است. علاوه بر این، ممکن است به تسکین خارش ناشی از آفتاب‌سوختگی هم کمک کند. بعضی از افراد ادعا می‌کنند که مخلوط کردن جوش شیرین با سایر ترکیبات، مانند نشاسته‌ ذرت و جو دوسر، سبب دو چندان شدن اثربخشی آن می‌شود. برای درست کردن وان جوش شیرین، یک تا دو فنجان جوش شیرین را به آب ولرم وان اضافه کنید. توجه کنید که حتما ناحیه‌ی مدنظر از بدن‌تان به طور کامل خیس شود. برای نواحی حساس‌تر، با جوش شیرین و کمی آب یک خمیر غلیظ درست کنید و آن را روی ناحیه‌ی مدنظر قرار دهید.

کاهش پیشرفت بیماری‌های مزمن کلیوی

افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن کلیوی، به تدریج عملکرد کلیه‌های خود را از دست می‌دهند. کلیه نقش بسیار مهمی در بدن دارد، چون به از بین بردن مواد زائد در بدن کمک می‌کند. همچنین در تعادل مواد معدنی مهم مانند پتاسیم، سدیم و کلسیم مفید است. یک مطالعه نشان داد که بیماران کلیوی با مصرف مکمل‌های سدیم بی‌کربنات، کاهش پیشرفت سریع بیماری خود را تجربه کردند. حتما قبل از مصرف این ترکیب با پزشک خود مشورت کنید.

کمک به اثربخشی بیشتر بعضی از فرآیندهای درمان سرطان

سرطان، دومین علت مرگ‌ و میر در جهان است. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که جوش شیرین می‌تواند به موثرتر واقع شدن داروهای شیمی‌ درمانی کمک کند. در واقع جوش شیرین محیط را برای تومورها کمتر اسیدی می‌کند، که این مسئله برای شیمی درمانی مفید است. با این وجود، به تحقیقات انسانی بیشتری در این زمینه نیاز است.

خنثی کردن بوی یخچال

شاید برای شما هم پیش آمده که درب یخچال را باز کرده‌اید و یک بوی نامطبوع به مشام‌تان خورده است. این بوی بد ممکن است ناشی از غذاهای خراب شده باشد‌. اما با خارج کردن غذاها، بوی بد آن‌ها از یخچال نمی‌رود. جوش شیرین می‌تواند بوی بد یخچال را خنثی کند. به این منظور، یک فنجان را پر از جوش شیرین کنید و آن را پشت یخچال قرار دهید تا بوی بد را از بین ببرد.

خوشبوکننده‌ی هوا

تمام خوشبوکننده‌های موجود در بازار قوی و موثر نیستند و بوی نامطبوع را به طور کامل از بین نمی‌برند. اگر به مواد شیمیایی حساسیت دارید، ممکن است در اثر استفاده از خوشبوکننده‌های هوا دچار مشکل شوید. جوش شیرین یک جایگزین مناسب و بی‌خطر برای خوشبوکننده‌های هوا است و بوی نامطبوع را خنثی می‌کند. برای درست کردن خوشبوکننده‌ی هوا، به یک ظرف شیشه‌ای کوچک، یک سوم فنجان جوش شیرین، ۱۰ تا ۱۵ قطره از روغن اسانس مورد علاقه‌تان (مانند روغن اسطوخودس)، یک تکه پارچه یا کاغذ و نخ یا ربان نیاز دارید‌. جوش شیرین و روغن اسانس را داخل شیشه بریزید‌. به جای قرار دادن درب شیشه، آن را با پارچه یا کاغذ بپوشانید و با نخ یا ربان ببندید و در خانه قرار دهید.

سفید کردن لباس‌ها

جوش شیرین یک ماده‌ی ارزان برای سفید و تمیز کردن لباس‌ها است. جوش شیرین قلیایی است، که این ویژگی می‌تواند به از بین بردن کثیفی‌ها و لکه‌ها کمک کند. جوش شیرین زمانی که در آب حل شود، با اسیدهای لکه‌ها واکنش نشان می‌دهد و آن‌ها را از بین می‌برد. نصف فنجان جوش شیرین را به پودر لباس‌شویی خود اضافه کنید. جوش شیرین همچنین باعث می‌شود به پودر ماشین لباسشویی کمتری نیاز پیدا کنید.

از بین بردن بوی بد زباله‌ها

کیسه‌ی زباله‌ها معمولا بوی بدی دارد. متاسفانه این بوی بد می‌تواند در سرتاسر آشپزخانه و سایر بخش‌های خانه پخش شود. جوش شیرین می‌تواند به از بین بردن بوی بد زباله‌ها کمک کند. بوی زباله معمولا اسیدی است. جوش شیرین می‌تواند با مولکول‌های بوی زباله واکنش نشان دهد و آن‌ها را خنثی کند. محققان به این نتیجه رسیده‌اند که ریختن این ترکیب مفید در ته سطل زباله، می‌تواند تا ۷۰ درصد بوی بد زباله‌ها را خنثی کند.

از بین بردن لکه‌های سمج فرش

ترکیب جوش شیرین و سرکه، بیشتر لکه‌های سمج فرش را از بین می‌برد. زمانی که جوش شیرین و سرکه با هم مخلوط ‌شوند، ترکیبی به نام اسید کربنات ایجاد می‌شود که یک ترکیب رایج در محصولات تمیزکننده است. این واکنش سبب ایجاد گازی می‌شود که می‌تواند به تجزیه‌ی لکه‌های سرسخت کمک کند. در ادامه به شما می‌گوییم چطور می‌توانید به کمک جوش شیرین و سرکه، از لکه‌های سمج فرش خلاص شوید:

۱. لکه‌ی فرش را با لایه نازکی از جوش شیرین بپوشانید.

۲. یک بطری اسپری خالی را با مقدار مساوی از ترکیب سرکه و آب پر کنید و آن را روی لکه اسپری کنید‌.

۳. یک ساعت صبر کنید تا سطح لکه خشک شود.

۴. با یک مسواک روی جوش شیرین بکشید و باقیمانده‌ی آن را با جاروبرقی تمیز کنید.

۵. در این مرحله لکه باید کاملا برطرف شده باشد. اگر باقیمانده‌ی جوش شیرین روی فرش مانده است، آن را با یک حوله‌ی نم‌دار پاک کنید.

تمیز کردن میوه و سبزیجات

بسیاری از افراد نگران اثرات منفی آفت‌کش‌های میوه و سبزیجات هستند. از آفت‌کش‌ها برای پیشگیری از آسیب‌دیدگی بذرها در اثر حشرات، آلودگی‌ها، علف‌ها و جانوران جونده استفاده می‌شود. پوست گرفتن میوه‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای از بین بردن آفت‌کش‌ها است. اما با این کار از مواد مغذی مهم موجود در پوست میوه‌ها مانند فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی بهره‌مند نمی‌شوید. یک تحقیق اخیرا نشان داد که خیساندن میوه و سبزیجات در جوش شیرین، یکی از موثرترین روش‌ها برای از بین بردن آفت‌کش‌ها است، بدون اینکه نیاز به پوست گرفتن میوه شود‌. یک مطالعه‌ی دیگر به این نتیجه رسید که خیساندن سیب در محلول جوش شیرین و آب به مدت ۱۲ تا ۱۵ دقیقه، تقریبا تمام آفت‌کش‌ها را از بین برد‌. لطفا به این موضوع توجه کنید که این روش، آفت‌کش‌هایی که به پوست میوه نفوذ کرده‌اند را از بین نمی‌برد.

براق کردن نقره‌جات

جوش شیرین یک جایگزین مفید برای براق‌کننده‌های نقره‌جات است که در بازار وجود دارند. برای جلا دادن و براق کردن نقره‌جات به وسایل زیر نیاز دارید:

• یک قابلمه‌ی آلومینیومی یا ظرف کیک‌پزی آلومینیومی
• یک فنجان آب جوش
• یک قاشق غذاخوری جوش شیرین
• نصف فنجان سرکه سفید

جوش شیرین را به قابلمه‌ی آلومینینومی اضافه کرده و به آرامی سرکه را به آن اضافه کنید. سپس آب جوش را داخل قابلمه بریزید و نقره‌جات را در آن قرار دهید. در این روش در مدت زمان تقریبا کم، لکه‌ها و تیرگی‌ها ناپدید می‌شوند. شما می‌توانید بیشتر نقره‌جات را طی ۳۰ ثانیه از قابلمه بیرون بیاورید. هرچند نقره‌جاتی که به شدت لکه و تیرگی دارند را باید تا یک دقیقه در قابلمه نگه‌ دارید. نقره‌جاتی که در این ترکیب قرار می‌گیرند، دچار یک واکنش شیمیایی با آلومینیوم قابلمه و جوش شیرین‌ می‌شوند‌. این موضوع سبب انتقال لکه و تیرگی به قابلمه‌ی آلومینیومی می‌شود.

تمیز کردن قابلمه‌ا‌ی که در آن غذا سوخته یا ته گرفته است

ممکن است هنگام آشپزی، غذا در قابلمه بسوزد یا ته بگیرد. تمیز کردن چنین قابلمه‌هایی کابوس خانم‌های خانه‌دار است. اما شما می‌توانید به راحتی قابلمه‌هایی که در آن‌ها غذا سوخته یا ته گرفته را با جوش شیرین و آب تمیز کنید. مقدار زیادی جوش شیرین را ته قابلمه بریزید و به آن مقدار کافی آب اضافه کنید، به طوری که نواحی سوخته شده را بپوشاند. قابلمه را روی حرارت بگذارید و اجازه دهید آب بجوشد، سپس آب قابلمه را خالی کرده و طبق روال عادی بشویید.

اگر لکه‌ی سوختگی باقی ماند، یک اسکاچ یا ابر بردارید و به آرامی لکه‌های باقی‌مانده را پاک کنید.

خاموش کردن آتش ناشی از روغن و چربی

جالب است بدانید که بعضی از خاموش کننده‌های آتش حاوی جوش شیرین هستند. این ترکیب به عنوان خاموش کننده‌ی آتش شناخته می‌شود و برای خاموش‌ کردن آتش‌ ناشی از روغن، چربی و آتش‌سوزی‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوش شیرین به گرما واکنش نشان می‌دهد تا کربن دی اکسید تولید کند. این مسئله سبب خاموش شدن آتش می‌شود. می‌توانید از جوش شیرین برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کوچکِ ناشی از روغن و چربی استفاده کنید. اما نباید توقع داشته باشید که جوش شیرین، در آتش‌سوزی‌های بزرگ هم موثر باشد.

نابودکننده‌ی علف‌های خانگی

علف‌ها گیاهانی هستند که می‌توانند در شکاف پیاده‌رو‌ها و جاده‌ها رشد کنند. علف‌ها معمولا ریشه‌ی عمیقی دارند، که این مسئله نابود کردن آن‌ها را بدون استفاده از نابودکننده‌های شیمیایی علف دشوار می‌کند. خوشبختانه می‌توانید از جوش شیرین به عنوان یک جایگزین ارزان‌تر و بی‌خطرتر برای از بین بردن علف‌های خانگی استفاده کنید، چون سدیم بالایی دارد و محیط نامناسبی را برای علف‌ها ایجاد می‌کند. به این منظور چند مشت جوش شیرین را روی علف‌های در حال رشد بریزید. از ریختن جوش شیرین بر روی علف‌های موجود در باغچه یا بته‌های گل پرهیز کنید، چون این کار ممکن است سایر گیاهان را هم از بین ببرد.

برطرف کننده‌ی بوی بد کفش

کفش‌هایی که بوی بدی می‌دهند، آبروی صاحب‌شان را می‌برند. اگر شما هم با این مشکل رایج مواجه هستید، باید به شما بگوییم که جوش شیرین در برطرف کردن بوی بد کفش به شما کمک می‌کند. برای از بین بردن بوی بد کفش‌تان دو قاشق غذاخوری جوش شیرین را داخل دو تکه پارچه‌ بریزید. به کمک یک عدد کِش، پارچه‌ها را جمع کنید (تا باز نشوند) و هر کدام از آن‌ها را داخل یک لنگه کفش بگذارید. زمانی ‌که می‌خواهید کفش را بپوشید، پارچه را از کفش بیرون بیاورید.

باز کردن گرفتگی سینک

گرفتگی سینک ظرفشویی یکی از مشکلاتی است که در آشپزخانه اتفاق می‌افتد. یکی از کاربردهای جوش شیرین، باز کردن گرفتگی سینک است. برای این کار مخلوطی از سرکه، جوش شیرین و آب تهیه کنید و آن را داخل آب‌راه سینک بریزید. معمولا اگر گرفتگی خیلی شدید نباشد، با این روش برطرف می‌شود. کار دیگری که می‌توانید بکنید این است که ابتدا مقداری آب جوش داخل آب‌راه سینک بریزید‌. سپس نصف پیمانه جوش شیرین بریزید و چند دقیقه صبر کنید. در مرحله‌ی بعد، یک پیمانه سرکه را با یک پیمانه آب جوش مخلوط کنید و در آبراه بریزید. حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه صبر کنید. سپس یک قابلمه آب جوش در آب‌راه سینک بریزید. معمولا ترکیب جوش شیرین، سرکه و آب جوش بیشتر گرفتگی‌های سینک را باز می‌کند.

تمیز کردن صندلی و کف‌پوش‌های ماشین

اگر داخل ماشین‌تان بوی بدی می‌آید، مقداری جوش شیرین در قسمت زیرسیگاری ماشین، روی صندلی‌ها و روی کف‌پوش‌ها بریزید. چند ساعت صبر کنید تا جوش شیرین اثر کند و تمام بوهای نامطبوع را به خود جذب کند. سپس آن را با جاروبرقی پاک کنید.

کلام آخر

جوش شیرین یک ترکیب با کاربرد‌های متنوع است. از این ترکیب مفید علاوه بر کیک‌پزی، در خنثی کردن بو‌های نامطبوع و تمیز کردن سطوح مختلف استفاده می‌شود. این ترکیب به از بین بردن لکه‌های سمج و تمیز کردن برخی نواحی مانند اجاق گاز، مایکروویو، وان حمام و کاشی هم کمک می‌کند. این ماده‌ی شگفت‌انگیز برای سلامتی خواص متنوعی دارد. برای مثال به درمان سوزش سر دل، تسکین آفت دهان و حتی سفید کردن دندان‌ها کمک می‌کند. نکته‌ی مثبت دیگر درباره‌ی این ترکیب، ارزان و در دسترس بودن آن است. شما می‌توانید به راحتی آن را از فروشگاه‌ نزدیک محل سکونت‌تان تهیه کنید و از کاربردهای فراوان آن بهره‌مند شوید. و اما این ماده مضراتی دارد که استفاده از آن را محدود می‌کند. در زیر به برخی مضرات استفاده از جوش شیرین اشاره می‌کنیم: